تۈركىيىنىڭ بولۇ ۋىلايىتىدىكى ئاباند ئىززەت بايسال ئۇنىۋېرسىتېتى تۈركشۇناسلىق تەتقىقات جەمئىيىتى 10-دېكابىر ئىنسان ھەقلىرى كۈنى مۇناسىۋىتى بىلەن «تۇراندىكى يېتىم ۋەتەن شەرقىي تۈركىستان» ناملىق دوكلات بېرىش يىغىنى ئۆتكۈزدى.
12-سېنتەبىر ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسىدا دىنىي، سىياسىي مەھبۇسلارنىڭ ئىچكى ئورگانلىرىنى ئېلىۋېلىپ سېتىش ۋە كۆچۈرۈش مەسىلىسى ھەققىدە چاقىرىلغان گۇۋاھلىق بېرىش يىغىندا، بۇ خىل قىلمىشلارنىڭ 1990-يىللىرى ئۇيغۇر ئېلىدىن باشلانغانلىقى ئۇتتۇرىغا قويۇلدى.
دۇنيا ئىسلام ھەمكارلىق تەشكىلاتى ئىنسان ھەقلىرى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 2-نۆۋەتلىك يىغىنى ئەنقەرەدە رەسمىي باشلاندى.
خىتاي ھۆكۈمىتى بۇنىڭدىن 50 يىل مۇقەددەم، غۇلجا شەھىرىنىڭ ئوبلاستلىق پارتكوم ئالدىغا توپلىنىپ، سابىق سوۋېت ئىتتىپاقىغا چىقىپ كېتىشنى تەلەپ قىلغان ئۇيغۇرلارغا قىرغىنچىلىق ئېلىپ بارغان زور مۇسىبەتلىك كۈنلەرنىڭ بىرىدۇر.
خىتاي دائىرىلىرى ئۆتكەن ئاينىڭ 22-كۈنى دۇنياغا بايانات ئېلان قىلىپ، خىتايدا ئۆلۈم جازاسى ئىجرا قىلغانلارنىڭ ئورگانلىرىنى ئىشلىتىشنى كەلگۈسى بەش يىل ئىچىدە بىكار قىلىپ، خىتايدىكى ئادەم ئورگانلىرىنى يۆتكەش ساھەسىنى قېلىپلاشتۇرىدىغانلىقى ھەققىدە ۋەدە بەرگەن ئىدى.
مەلۇماتلارغا قارىغاندا، ئۇيغۇر ئېلىنىڭ بارىن يېزىسىدا 1949-يىلدىن تارتىپ بىر نەچچە قېتىم قوراللىق قوزغىلاڭ يۈز بەرگەن بولۇپ، ئۇلار ھۆكۈمەت تەرىپىدىن قاتتىق باستۇرۇلغان ئىدى.
